Kamulaştırma haritaları 2010/22 sayılı genelgede; “Kamu yararının gerektiği hallerde gerçek ve özel hukuk kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmaz malların Devlet ve kamu tüzel kişi mülkiyetine geçirilmesi işlemi için yapılan haritalardır.” şeklinde tanımlanmıştır. 2010/22 sayılı genelge gereğince kamulaştırma işlemi; haritası ilgilisi tarafından yaptırılıp, kadastro müdürlüğünce de kontrol edilmesi gereken işlemlerdendir.
Buna göre kamulaştırma haritası; uygulamayı yapan kurumun elemanları ya da serbest çalışan harita mühendisleri tarafından yapılmış olması gerekir.
Kamulaştırma işlemi; teknik yönü olması nedeniyle kadastro müdürlüklerini, tescili gerektirmesi nedeniyle de tapu müdürlüklerini ilgilendirmektedir.
Kamulaştırma genellikle şu amaçlarla yapılır:
Kamulaştırma süreci, devletin genel yararı için gerekli olduğu kabul edilen durumlarda uygulanır ve mülkiyet sahiplerine adil bir tazminat ödenir. Harita mühendisliği bu süreçte taşınmazların teknik olarak doğru bir şekilde belgelenmesi ve sürecin yasal çerçevede yürütülmesi için kritik bir rol oynar.
Kamulaştırma aşamaları:
1- Taşınmazın Sınırlarının Tespiti
Harita mühendisleri, kamu yararı gerekçesiyle kamulaştırılması planlanan alanın sınırlarını, yüzölçümünü ve diğer özelliklerini belirler. Bu bilgiler, kamulaştırma işleminin hukuki dayanağını oluşturur.
2- Kadastral Haritaların Hazırlanması
Kamulaştırılacak alanın kadastral durumu incelenir ve güncel kadastral haritalar hazırlanır. Kamulaştırma için ilgili taşınmazın ölçümleri harita mühendisleri tarafından hassas bir şekilde yapılır. Bu ölçümler, tapu kayıtlarındaki bilgilerle karşılaştırılır ve doğrulanır.
3- Kamulaştırma Planlarının Hazırlanması
Kamulaştırma sürecinde mülkiyetin vaziyet planı, durum haritası hazırlanır. Bu planlar, kamulaştırma işlemine ilişkin resmi belgeler olarak kullanılır.
4- Kamulaştırma Sürecinde Danışmanlık
Harita mühendisleri, kamulaştırma sürecinde teknik danışmanlık sağlarlar ve ilgili yasal prosedürlerin harita verilerine uygun şekilde yürütülmesini sağlarlar.